Od kilku lat kiełkuje we mnie cyklista i wegetarianin. Oczywiście rower mam schowany na strychu a w lodówce mam kupę mięsa, ale chodzi tu o sposób myślenia. Konkretnie o wizję rozwoju miast i komunikacji.

Wiem, że to portal motoryzacyjny, powinno się tu chwalić jej rozwój, ale ja lubię przekorę i napiszę wam co myślę. No i wolę uczciwie napisać co myślę, a nie udawać mechanika-entuzjastę. W punktach:

1. Liczba samochodów w Polsce jest za duża.
2. Rozwiązaniem tego problemu NIE JEST budowa nowych dróg.
3. Liczba miejsc parkingowych w miastach jest ZA DUŻA.
4. Rozwiązaniem nie jest budowa nowych miejsc parkingowych.
5. Ceny płatnego parkowania w Polsce są ZA NISKIE.

Większość kierowców podejrzewam uważa wszystkie powyższe punkty za bzdury. Moje wielkomiejskie obserwacje i lektura opracowań urbanistycznych, mówią jednak co innego.

Doszliśmy niestety do przesytu. Widać to w miastach, na przykład przy skupiskach biurowców lub na rynkach w centrach miast, które służą jako parking.

Liczba samochodów w Polsce to dzisiaj ponad 20 milionów. Czyli co drugi Polak ma samochód. W miastach jest to nawet większy procent. 62% Polaków ma samochód. Czy to dobrze? Nie!
Oznacza to, że mąż i żona i często też dziecko mają samochód, który muszą parkować pod blokiem. Oznacza to, że plac zabaw i trawnik trzeba stopniowo przekształcać w parking. Oznacza to, że samochody te zajmują też przestrzeń gdzie mąż i żona i dziecko pracują. Można powiedzieć że jedna rodzina z 3 samochodami zajmuje w mieście dzień w dzień 30 metrów kwadratowych.

Jeśli porównamy się z krajami zachodniej Europy to okaże się, że mamy więcej aut niż Niemcy, Francuzi, Belgowie i Holendrzy. U nas 62% rodaków ma auta. Tam są to wskaźniki 59%, 58%, 56% i 55%. Wynik tego to zanik przestrzeni publicznych w miastach, bo są one zajmowane by powstawały nowe parkingi.

Wkurza mnie gdy jadę do małego miasteczka ze średniowiecznym rynkiem na środku i co tam widzę? Samochody w liczbie kilkudziesięciu. Serce miasta zamieniono na parking... .

To wszystko to efekt zachłyśnięcia się rozwojem motoryzacji. Miasta budowaliśmy nie dla ludzi, ale dla samochodów. Zobaczcie, że zaprojektowano je tak by ładnie wyglądały z perspektywy przedniej szyby samochodu a nie spaceru. To dramat. Tak myślę.

Większość myśli, że rozwiązaniem jest poszerzanie dróg i budowa nowych parkingów. Niestety, ale już dowiedziono tego, że to nie jest rozwiązanie. wydaje się logiczne, ale niestety nie działa. To już przerabiano w latach 60. na zachodzie. Zasypywano rzeki by poprowadzić trasę szybkiego ruchu (Aarhus w Danii) i co? Zapełniła się ona samochodami aż do granic tolerancji. Efekt? Po kilku latach korki. Przy polskich biurowcach (tzw. mordorach) stworzono wielkie pola parkingów i co? Zapełniły się one całkowicie a na dojazdach do nich stworzyły się korki.

Chcemy parkingu na 3 tysiące aut przy wysokościowcach, a wiecie ile miejsc parkingowych ma najwyższy budynek zachodniej Europy? Londyński kolos (The Shard) ma ok. 50 miejsc do parkowania! Zerwijmy z polską gigantomanią. Rozwijajmy komunikację miejską, ona nie gryzie, a jej usprawnienie jest tańsze niż budowa wielopoziomowej hali i drogi ekspresowej.

Prosta sprawa. Jeśli projektujesz miasto dla samochodów to nowo zbudowaną przestrzeń zajmą samochody. Banał, ale niestety wykształceni w latach 60. i 70. inżynierowie nadal tak projektują miasta.

Rozwiązaniem problemów komunikacyjnych miast nie jest budowa parkingów i bezkolizyjnych węzłów. Budowa takiego wielopiętrowego, parkingowego kolosa nie rozwiązuje problemu, ale zwiększa patologię w mieście. Ci którzy korzystają z komunikacji miejskiej przesiadają się do aut, przez to stopniowo zamyka się linie tramwajowe i autobusowe a tym czasem miejsc parkingowych zaczyna brakować bo do pracy prawie wszyscy chcą dojechać SAMI.

Rozwiązaniem korków jest uspokojenie ruchu i rozłożenie go na kilka ulic. Wymaga to przeorientowania myślenia o mieście na takie, które opiera się przede wszystkim na komunikacji miejskiej. Lepszy kierowca, który jedzie 30 km/h uważnie niż pędzący przez miasto 70 km/h kierowca, który zwraca uwagę tylko na to jak wyminąć zawalidrogi.

Kolejna sprawa:
Płatne parkowanie to nie jest zamach na naszą wolność, ale próba zaleczenia tej patologii jaką jest zajmowanie każdej możliwej przestrzeni miejskiej przez samochody. Bezpłatne miejsce do parkowania pod domem, koło pracy, przy sklepie, przy szpitalu i pod kościołem to nie jest coś co mamy zagwarantowane w konstytucji. To by przecież oznaczało, że każdy z nas domaga się za darmo od miasta 40 metrów kwadratowych na wyłączność.

Niestety, ale kwestię parkowania powinien regulować rynek. Obecne przepisy nie pozwalają na sprawiedliwe i zrównoważone przepisy. Na drodze publicznej w niedzielę opłat nie można pobierać, dlatego pod kościołami w centrach miast kompletnie nie ma gdzie stanąć. Przepisy nie pozwalają. Turystyczne miejscowości także duszą się od aut, bo nawet maksymalna cena 4 zł/godz. nie odstrasza kierujących i czasami po prostu nie ma możliwości by zaparkować gdzieś blisko atrakcji turystycznej. W wolne od opłat niedziele już zupełnie nie ma gdzie stanąć. Przykłady można by mnożyć.

Rozwiązaniem jest budowa i inwestycja w komunikację miejską. Krzyki i narzekania powinny iść w stronę:
-Chcemy nowych autobusów, które szybko jeżdżą!
- Chcemy buspasów i priorytetu komunikacji miejskiej!
- Chcemy wspólnych biletów!
- Chcemy wygody i czystości w autobusach!

A tym czasem my krzyczymy, że chcemy:
- Poszerzenia drogi!
- Parkingów na chodnikach wszędzie!
- Większej przepustowości!
- Likwidacji przejść dla pieszych!
- Bezwzględnego priorytetu aut!

Do czego to prowadzi niestety widzimy na około. Mieszkamy w rzeczywistości składającej się z klepiskowego parkingu i nieprzyjaznej dla spacerów drogi szybkiego ruchu w centrum miasta.

Nie tędy droga!

Widzę na szczęście przemiany w świadomości społeczeństwa. Widzę coraz większy opór pieszych, którzy walczą o chodniki bez aut. Chcą tez w końcu czuć się bezpieczni na... przejściach dla pieszych. A tym czasem najwięcej ich ginie właśnie tam.

Widzę naciski samorządów by to one decydowały o wysokości opłat za parkowanie. Widzę naciski by wywalić auta z trawników. Widzę rady dzielnic, które mają odwagę przeciwstawiać się budowie nowych parkingów i zachęcają do budowy buspasów i węzłów przesiadkowych.

Widzę też nowe technologie. Mobilne wypożyczalnie samochodów, tak by z jednego samochodu korzystało jak najwięcej osób. Widzę stacje rowerów miejskich, które są świetnym uzupełnieniem komunikacji miejskiej.

Chciałbym po prostu za parę lat nie musieć korzystać z samochodu. Dzisiaj wybór mam marny, ale za 5-10-20 lat może to się zmieni. Może wygodniej będzie po mieście jeździć komunikacją miejską z przesiadką na rower miejski. A gdy trzeba nam skorzystać z samochodu to wyjmujemy telefon, podchodzimy do specjalnego auta, otwieramy go aplikacją i wypożyczamy go.

Żyjemy w ciekawych czasach, wydaje mi się, że są to czasu przełomu motoryzacyjnego.

Szacunek, że doczytaliście. Będą z Was ludzie
--------------------------------



Polecam poczytać o:

Paradoksie Braessa,
Paradoksie Downsa-Thomsona - czyli o tym czy i kiedy budować nowe drogi.

Polecam przede wszystkim wyszukać w googlu wywiady z Janem Gehlem, który na całym świecie naprawia miasta. Dobrze się to czyta i to na prawdę ciekawa lektura. Naprawił Kopenhagę i m.in. Manhattan. Wszyscy pukali się w głowę, że to szaleniec, a okazało się, że miał rację.

http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,103454,15333998,_Urbanisci_kompletnie_zapomnieli_o_ludziach__Od_lat.html

http://fakty.interia.pl/raporty/raport-sercemiasta/informacje/news-cudotworca-z-kopenhagi-daje-wytyczne-dla-polskich-miast,nId,2232607

http://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/1,35636,19614285,jan-gehl-nie-musicie-popelniac-bledow-zachodnich-miast-wy.html