Niebywałe jak często u nas dochodzi do spektakularnych odkryć. Po tym jak znaleziono Poloneza Kier, niewiele po tym zdarzeniu ktoś na złomie odkrył inny model prototypowy Poloneza.

Na tajemniczym złomie odszukano jednego z pierwszych, przedprodukcyjnych Polonezów, który tak naprawdę jest fabrycznym prototypem, tzw. test mule, czyli pojazdem do testowania rozwiązań wprowadzanych przez fabrykę. Kiedy go zobaczyłem, bezzwłocznie zadzwoniłem do inżyniera Wiesława Marmoty z FSO, żeby potwierdzić tę rewelację. „Tak, to prawda” – powiedział inż. Wiesław. „Pierwsze egzemplarze nadwozi dostaliśmy z włoskiej prototypowni Fiata” – wspomina Marmota – „przyszły one do nas praktycznie nieuzbrojone. Nie mieliśmy ani lamp, ani elementów detali wnętrza. Jedyne, co było, to obudowa deski rozdzielczej i karoseria z silnikiem i zawieszeniem. Z przodu zastosowaliśmy oczywiście lampy od 125p, od tego samego auta wmontowano równieź zegary i kierownicę oraz fotele. Problem pojawił się z tyłu – nie mieliśmy jeszcze lamp zespolonych do Poloneza, a egzemplarz ten musiał wyjechać na ulicę, żebyśmy mogli wykonać testy drogowe zawieszenia czy innych układów kluczowych dla bezpieczeństwa i komfortu jazdy. Ostatecznie zdecydowano więc o montażu tylnych lamp z furgonu Nysa. Było to rozwiązanie tymczasowe, ale jak wiadomo, prowizorki utrzymują się najdłużej”. Zdaniem inż. Marmoty, prototypowy Polonez przez lata jeździł jeszcze w FSO jako „samochód do wszystkiego” – testowano na nim nawet mocowania pod nowy układ hamulcowy typu Lucas. „Mówiliśmy na niego >>Polonys<<" - wspomina z uśmiechem pan Wiesław. "To auto było naprawdę solidnie złożone. To była ręczna robota, a nie taśma z wyeksploatowanymi tłoczniami". Potem auto trafiło do jednej z hal FSO, gdzie stało i niszczało, podczas gdy z taśm produkcyjnych zjeżdżały już Lanosy i Aveo. Po likwidacji FSO auto trafiło po prostu na złom - nikt nie zaprzątał sobie nim głowy, bo przecież tak naprawdę teoretycznie nie ma ono większej wartości. Nie jest to pierwszy wyprodukowany w FSO Polonez, ani ostatni, ani nie jeździł nim nikt znany - po prostu nośnik rozwiązań, które miały trafiać do produkcji wraz z kolejnymi modernizacjami Poloneza, rodzaj jeżdżącego poligonu doświadczalnego warszawskiej fabryki. Myślę więc, że 800 zł za ten kawał historii to nie jest wygórowana cena, a umieszczona za szybą historia tego auta po jego renowacji będzie wzbudzała sensację na wszystkich zlotach aut zabytkowych. Osobistą dedykację Wiesława Marmoty jestem w stanie załatwić bez problemu.