Pierwsza generacja modelu pojawiła się na rynku w 1998 roku. Jego nazwa pochodząca od prototypu Ghia z 1991 roku do samej premiery była utrzymywana w tajemnicy. Pod względem stylistycznym, Focus kontynuował koncepcję New Edge stosowaną wcześniej w innych modelach Forda: Ka i Cougar. W 2001 roku samochód został poddany lekkiemu face-liftingowi. Choć w roku 2004 przedstawiono jego następcę, Focus I produkowany jest do dziś m. in. w Meksyku i Argentynie.

Stylistyka Focusa pierwszej generacji to połączenie ostrych, zdecydowanych i śmiałych linii. Nawet po 11 latach od debiutu auto może się podobać. Linia nadwozia, typowa dla kompaktowego hatchbacka, urzeka lekkością i wyważeniem proporcji. Wszechobecny trójkąt, element przewodni filozofii New Edge Design, widoczny jest niemal w każdym elemencie auta, poczynając od przednich świateł, wlotu powietrza, nadkoli, na kształcie tylnej szybki i lamp kończąc.

Wymiary zewnętrzne czynią z Focusa raczej przeciętniaka w klasie, nie jest on ani nadzwyczaj wyrośnięty, ale też nie ma się czego wstydzić. Przy długości niespełna 4,2 m, szerokości 1,7 m i wysokości niemal 1,5 m zdołano wygospodarować całkiem przyzwoitą ilość przestrzeni w środku. Wszystko za sprawą całkiem pokaźnego rozstawu osi wynoszącego niemal 262 cm. Nawet pasażerowie tylnych siedzeń nie powinni narzekać na brak miejsca. Jednak w tym wypadku w komfortowych warunkach podróżować może tylko dwoje pasażerów, z kompletem pięciu osób na pokładzie na tylnej kanapie robi się już niestety nazbyt przytulnie ? w dosłownym tego słowa znaczeniu.

Producent przewidział trzy wersje nadwoziowe: 3- i 5-drzwiowy hatchback oraz odmianę kombi. Ostatnia wersja nadwoziowa odznacza się ponadprzeciętnymi walorami użytkowymi. Przepastny bagażnik o pojemności 520 l deklasuje rywali. Dodatkowo foremny kształt, nieprzeszkadzające nadkola i płaska podłoga po złożeniu oparć umożliwiają bezproblemowe i efektywne zagospodarowanie dostępnej przestrzeni. Ładowność deklarowana przez producenta, 515 kg, jest bardzo ostrożnym szacunkiem. Nawet po przekroczeniu tej wartości auto nadal dobrze się prowadzi i nie wykazuje oznak przeładowania.

Focus pierwszej generacji to auto ciekawe z zewnątrz i jeszcze ciekawsze w środku. Kreska projektanta odpowiedzialnego za nadwozie najprawdopodobniej zawędrowała również do wnętrza auta, bo Focus, jak mało które auto, jest spójny pod względem linii nadwozia i kształtu deski rozdzielczej. New Edge Design odcisnął swe piętno również w środku. Deska rozdzielcza jest asymetryczna i skierowana ku prowadzącemu. Kierownica na tle całości wyróżnia się ? pospolitością. Jednak od strony użytkowej nie można jej nic zarzucić. Wieniec jest odpowiednio gruby, a średnica optymalna. Wskaźniki podświetlone na zielono są ładne i nie męczą wzroku. Całość jest czytelna i ciekawie skomponowana. Fabryczne radio wbudowane w panel centralny ma duże przyciski i jest banalnie proste w obsłudze. Jednak wygląda równie banalnie. W bogatszych wersjach po lewej stronie kierownicy umieszczano pilota sterującego najważniejszymi funkcjami radia ? jego ulokowanie, obsługa i jakość wykonania nie budzą zastrzeżeń. Asymetrycznie rozmieszczone kratki nawiewów w swoim owalnym kształcie ładnie komponują się z resztą i stanowią atrakcyjne uzupełnienie całości. Materiały zastosowane do wykonania kokpitu w autach dobrze utrzymanych i zadbanych nie trzeszczą i wyglądają świeżo nawet po kilku latach eksploatacji. Całość została dobrze spasowana. Wyprofilowanie foteli przednich jest tylko przeciętne. Generalnie nie można narzekać na komfort jaki gwarantują, ale zastosowane materiały mogłyby być lepsze. W autach intensywnie eksploatowanych tapicerka może nie prezentować się już tak świeżo. W wersjach lepiej wyposażonych stosowano tapicerkę skórzaną (ewentualnie półskórzaną). W tym przypadku fotele zostały bardziej dopasowane do ciała kierowcy i prezentują się bardzo atrakcyjnie. Minusem foteli Focusa może być również szczelina występująca pomiędzy siedziskiem i oparciem fotela ? nie wygląda to zbyt estetycznie.

Gama jednostek napędowych w Focusie obejmuje silniki benzynowe 1,4 l, 1,6 l, 1,8 l i 2,0 l oraz Diesle: 1,8 TDDi i 1,8 TDCi.

W dziale ?Diesle? Ford zaoferował dwie koncepcje. Pierwsza, dostępna od początku sprzedaży, to 1,8-litrowa jednostka TDDi o mocy 90 KM. Zapewnia dobre osiągi (0-100 km/h w 12,8 s, prędkość maksymalna 184 km/h) i umiarkowane zużycie paliwa ? średnio 5,5 l / 100 km. Prosta konstrukcja, oparta na wtrysku bezpośrednim z pompą rotacyjną, gwarantuje spokojną eksploatację i nie nastręcza wielu problemów. Minusem jednostki jest głośna praca, dokuczliwa szczególnie zimą, gdy silnik długo się nagrzewa.

Jeśli chodzi o prowadzenie i zachowanie na drodze to Focus stworzył nowe standardy w klasie. Wielowahaczowe zawieszenie z przodu i z tyłu perfekcyjnie utrzymuje Forda na obranym kierunku jazdy. Auto, zarówno z kompletem pasażerów i bagażem, jak i puste, bardzo dobrze się prowadzi. Daje idealne wyczucie drogi i pewnie pokonuje wszystkie zakręty, nawet z dużymi prędkościami. Przez dłuższy czas zawieszenie Forda stanowiło niedościgniony wzór w klasie. Walory użytkowe zawieszenia Focusa to niewątpliwie jego atut, ale jego trwałość zdecydowanie nie podniesie ogólnej oceny Focusa. Szczególnie dużo złego można powiedzieć o trwałości tylnego zawieszenia. Przy okazji corocznych przeglądów należy sprawdzać geometrię kół, gdyż ta ma tendencję do częstych zmian. Silentblocki wahaczy i łączniki stabilizatorów również nie radzą sobie z jakością dróg.

W kwestii niezawodności bywa różnie. W Focusie zastrzeżenia kierowane są głównie pod adresem trwałości zawieszenia. Nagminne zmiany geometrii tylnego zawieszenia, niska odporność na stan polskich dróg (m.in. łączników stabilizatora) generują dodatkowe, nieprzewidziane koszty eksploatacyjne. W autach intensywnie eksploatowanych pojawiać się mogą wycieki oleju z jednostki napędowej oraz z pompy wspomagania układu kierowniczego. Ford wykazuje także braki w ? zabezpieczeniu antykorozyjnym (klapa bagażnika, krawędzie drzwi)! W silnikach TDDi zdarzają się problemy z turbosprężarkami, układem wtryskowym czy przepływomierzem. Jednak ewentualne koszty naprawy są zdecydowanie niższe niż w przypadku silników TDCi.

Ze względu na ogromną popularność modelu rynek aż pęka w szwach od części zamiennych, w tym dobrych jakościowo zamienników. Ceny są przystępne.